چکیده
روغن قالب وافل یا عامل آزادکننده قالب وافل ( به انگلیسی : waffle formwork release agent ) یک ماده آزاد کننده است که بر روی قالب وافل قبل از ریختن بتن اعمال میشود ، به این دست از محصولات واکس قالب وافل نیز اطلاق می شود ، از مزایای روغن قالب وافل می توان به جدا شدن آسان قالب ، افزایش طول عمر و استفاده مجدد از قالب ، ظاهر و صافی سطح بتن نهایی ، اثربخشی آزادسازی به پوشش ، زمان بندی و فرمولاسیون اشاره کرد.
فهرست :
- قالب وافل چیست
- مزایای قالب وافل
- روغن قالب وافل چیست
- نکات کلیدی
- کاربردها
- مزایا
- معایب
- مشخصات فیزیکی و شیمیایی
- روش مصرف
- ترکیبات
- استانداردهای بین المللی
- استانداردهای ایران
- نگهداری
- ایمنی
روغن قالب وافل (Waffle Formwork) | برای آشنایی با روغن قابل وافل ابتدا لازم است اندکی در خصوص قالب های وافل و مزایای آن بدانیم.
قالب وافل چیست ؟
قالب وافل به نوعی قالب بتنی اطلاق میشود که الگویی شبیه به وافل (نوعی نان و یا شیرینی شبیه به بیسکویت) را روی سطح بتن ریخته شده ایجاد میکند.
مزایای اصلی قالب وافل
- از یک قالب پلاستیکی با الگوی شبکهای شبیه به وافل تشکیل شده است.
- این شبکهها فرورفتگیهایی روی سطح بتن ایجاد میکنند و بافت وافل را شکل میدهند.
- فرورفتگیها معمولاً به شکل مربع یا مستطیل هستند.
- این الگو باعث افزایش سطح تماس و بهبود چسبندگی بتن میشود.
- وزن تیر یا توده بتنی را کاهش میدهد بدون اینکه استحکام آن کم شود.
- سطح متنوع به بهبود چسبندگی و جلوگیری از لغزش کمک میکند.
- زیبایی معماری بهتری نسبت به بتن صاف دارد.
- قالبها مانند لگو جفت میشوند تا اندازه و شکل مورد نظر بتن به دست آید.
- قابلیت استفاده مجدد و دوام بالایی برای ریختهگریهای متعدد دارد.
- نصب آسان است و نیاز به مهارت کارگری بالایی ندارد.
- کف، سقف، دیوار و سازههای دیگر اغلب از این روش استفاده میکنند.
خلاصه اینکه، قالب وافل الگوی شبکهای شبیه به وافل را روی بتن ریخته شده ایجاد میکند. این بافت، چسبندگی و جلوگیری از لغزش را بهبود میبخشد و وزن را کاهش میدهد.
روغن قالب وافل چیست
روغن قالب وافل یا عامل آزادکننده قالب وافل ( به انگلیسی waffle formwork release agent ) یک ماده آزاد کننده است که بر روی قالب وافل قبل از ریختن بتن اعمال میشود ، به این دست از محصولات واکس قالب وافل نیز اطلاق می شود.
نکات کلیدی در مورد روغن قالب وافل:
- از چسبیدن بتن به قالب پلاستیکی جلوگیری کرده و باعث جدا شدن آسان و تمیز میشوند.
- انواع رایج آنها روغن معدنی، سیلیکون، واکس و ترکیبات شیمیایی آزادکننده هستند.
- قبل از ریختن بتن روی سطح قالب با قلمو، اسپری یا غلتک اعمال میشوند.
- باعث افزایش طول عمر و استفاده مجدد از قالب میشوند.
- تعداد دفعات استفاده از قالب قبل از تعویض را افزایش میدهند.
- ظاهر و صافی سطح بتن نهایی را بهبود میبخشند.
- طراحی شدهاند تا روی سطح بتن انتقال پیدا نکنند یا آن را رنگ نزنند.
- روغنهای گیاهی بیشتر به عنوان گزینههای سازگار با محیطزیست استفاده میشوند.
- اعمال صحیح آنها یک لایه نازک جداکننده بین قالب و بتن ایجاد میکند.
- اثربخشی آزادسازی به پوشش، زمانبندی و فرمولاسیون بستگی دارد.
- انباشتگی بیش از حد باید اجتناب شود زیرا میتواند به بتن منتقل شود.
خلاصه اینکه عوامل آزادکننده قالب وافل باعث جدایش آسان توده بتنی از قالب پلاستیکی بافتدار میشوند و استفاده مجدد از قالب را بهبود میبخشند. آنها قبل از ریختن بتن اعمال میشوند.
کاربردهای روغن قالب وافل
کاربردهای واکس قالب وافل به شرح زیر است:
- قبل از استفاده از قالب وافل، لایه نازکی از واکس روی سطح قالب اعمال میشود.
- با ایجاد یک لایه جداکننده ، از چسبیدن بتن به قالب جلوگیری میکند.
- باعث جدا شدن راحتتر بتن از قالب پس از سخت شدن میشود.
- مانع از به جا ماندن باقیمانده بتن روی قالب میشود.
- سطح نهایی بتن کاملاً صاف و بدون نقص باقی میماند.
- عمر قالب را افزایش داده و هزینههای نگهداری را کاهش میدهد.
- بازدهی قالببندی وافل را بهبود میبخشد.
- روشهای اعمال آن شامل پاشیدن، قلممو کشیدن یا غلتک زدن روی سطح قالب است.
- میتواند روی انواع مختلف قالبهای وافل مورد استفاده قرار گیرد.
- استفاده از آن برای محیطزیست کاملاً ایمن و بیخطر است.
مزایای روغن قالب وافل
مزایای استفاده از واکس قالب وافل به شرح زیر است:
- جداشدن آسان و سریع بتن از قالب پس از سخت شدن
- جلوگیری از چسبیدن و ماندگاری بتن روی سطح قالب
- داشتن سطح صاف و بدون نقص برای بتن سختشده
- امکان استفاده مجدد از قالب برای دفعات بیشتر
- افزایش طول عمر قالب و کاهش هزینههای تعمیر و تعویض
- بهبود کیفیت و ظاهر سطح نهایی بتن
- عدم لکهگذاری یا اثر منفی روی سطح بتن
- سهولت استفاده و اعمال روی سطح قالب
- سازگاری با محیطزیست و عدم آسیبرسانی
- کاهش زمان و هزینه پروژههای بتنریزی
- افزایش بهرهوری و بازدهی قالببندی وافل
معایب روغن قالب وافل
از معایب و محدودیتهای استفاده از واکس قالب وافل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتمال آلودگی محیط زیست در صورت دفع غیراصولی
- امکان لکهگذاری روی سطح بتن در صورت مصرف بیش از حد
- نیاز به تجهیزات و مهارتهای لازم برای اعمال صحیح آن
- هزینهی اضافی تهیه مواد شیمیایی نسبت به روشهای سنتی
- عدم تاثیرگذاری روی بتنهای حجیم و ضخیم
- کاهش اثربخشی با گذشت زمان و نیاز به تجدید اعمال
- تاثیرپذیری از شرایط محیطی مانند رطوبت و دما
- احتمال خوردگی قالبهای فلزی در اثر تماس مداوم
- نفوذپذیری کمتر نسبت به روغنهای گیاهی
- محدودیت استفاده در دماهای بسیار پایین یا بالا
در مجموع با رعایت نکات ایمنی و ملاحظات فنی، استفاده از واکس قالب وافل میتواند مزایای زیادی داشته باشد.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی روغن قالب وافل
خصوصیت | توضیحات |
---|---|
حالت فیزیکی | مایع با ویسکوزیته پایین تا متوسط |
رنگ | شیری |
بو | بدون بو یا بوی خفیف هیدروکربن |
چگالی | حدود 0.8 تا 0.95 گرم بر سانتیمتر مکعب |
نقطه اشتعال | بیش از 150 درجه سانتیگراد |
حلالیت | نامحلول در آب، محلول در حلالهای آلی |
روش مصرف روغن قالب وافل
نحوه استفاده از واکس قالب وافل به شرح زیر است:
- قبل از اولین استفاده، سطح قالب وافل را با آب و مواد شوینده تمیز کنید تا چربی و روغن اضافی زدوده شود.
- محصول را مستقیماً از قوطی یا بشکه روی سطح قالب بپاشید یا با استفاده از قلممو یا پارچه نرم روی آن بمالید و در صورت امکان آن را اسپری کنید
- لایه نازک و یکنواختی از واکس را روی تمامی سطح داخلی قالب پوشش دهید.
- پس از اعمال واکس، اجازه دهید تا حدود 15 تا 30 دقیقه خشک شود.
- سپس بتنریزی را انجام دهید.
- بلافاصله پس از بتنریزی، اقدامات لازم برای عملآوری بتن را انجام دهید.
- پس از سخت شدن کامل بتن، قالبها را باز کنید. سطح بتن به راحتی از قالب جدا میشود.
- برای استفاده مجدد، قالب را تمیز کرده و مراحل بالا را تکرار نمایید.
ترکیبات روغن قالب های وافل
روغن قالب وافل معمولا از ترکیبات زیر تشکیل شده است:
- روغنهای هیدروکربنی و معدنی: به عنوان پایه و بخش اصلی واکس عمل میکنند.
- واکسها: برای ایجاد خاصیت ضدچسبندگی و آبگریزی مورد استفاده قرار میگیرند.
- استرها: برای افزایش چسبندگی واکس به سطح قالب به کار میروند.
- نرمکنندهها: برای کاهش ویسکوزیته و افزایش قابلیت اعمال واکس استفاده میشوند.
- ضدکفکنندهها: جلوی کف کردن واکس را میگیرند.
- مواد نگهدارنده: برای جلوگیری از تجزیه واکس به کار میروند.
- حلالها: برای ایجاد محلولی همگن از واکس استفاده میشوند.
- روانکنندهها: بهبود قابلیت جاری شدن واکس روی سطح را فراهم میکنند.
استانداردهای بین المللی روغن قالب وافل
- ASTM C309 - استاندارد آمریکایی برای واکسها و عوامل جداکننده قالب
- BS EN 934-2 - استاندارد اروپایی برای افزودنیهای بتن
- DIN EN 13670 - استاندارد آلمان برای بتن مسلح
- ISO 19044 - استاندارد بینالمللی برای قالببندی بتن
- OHSAS 18001 - استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی
- ISO 14001 - استاندارد مدیریت زیستمحیطی
استانداردهای ایران روغن قالب وافل
در ایران، استانداردها و آییننامههای مرتبط با واکس قالب وافل عبارتند از:
- استاندارد ملی ایران شماره 12080 - واکسها و مواد ضدچسبندگی بتن
- آییننامه بتن ایران - مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان
- استاندارد ملی ایران شماره 2637 - قالببندی بتن
- استاندارد ملی ایران شماره 4107 - عوامل قالبگیری
- ضوابط ملی ساختمان - شرایط قالببندی در بتن
- آییننامه حفاظتی و بهداشت کار در ساخت و ساز
- آییننامه مدیریت پسماندهای صنعت ساختمان
- قوانین حفاظت محیطزیست در مورد مواد شیمیایی
تولیدکنندگان و واردکنندگان واکس قالب وافل در ایران باید استانداردها و مقررات یادشده را رعایت کنند.
نکات مهم در نگهداری روغن قالب وافل:
- محصول را دور از نور مستقیم آفتاب و در مکان خشک و خنک نگهداری کنید.
- مخزن نگهداری محصول باید کاملاً دربسته و محافظت شده باشد.
- از انبار کردن محصول در معرض دماهای بسیار پایین یا بالا خودداری کنید.
- قبل از استفاده مجدد، مخزن را به خوبی تکان دهید تا یکنواخت شود.
- هرگز آب یا هیچ ماده دیگری به محصول اضافه نکنید.
- پس از باز کردن ظرف ، آن را هرچه سریعتر مصرف کنید.
- از تماس مستقیم با زمین، مواد پاششی و جرقه خودداری کنید.
- ظروف خالی را بازیافت کنید.
- سطح قالب را پس از هر بار استفاده تمیز کنید تا روغن قالب تجمع پیدا نکند.
نکات ایمنی در استفاده از روغن قالب وافل
- حتماً از دستکش، ماسک، عینک و لباس مناسب استفاده کنید.
- از تماس مستقیم واکس با پوست، چشم و لباس خودداری نمایید.
- محصول را دور از شعله، جرقه و منابع حرارتی نگه دارید.
- در مکانهای خوب تهویهشده واکس را مصرف کنید.
- ظروف واکس را کاملاً محکم ببندید تا از نشتی جلوگیری شود.
- از خوردن، آشامیدن یا استنشاق واکس خودداری کنید.
- در صورت برخورد واکس با پوست یا چشم، فوراً با آب فراوان بشویید.
- محصول را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگه دارید.
- پس از کار با واکس، دستها را به خوبی بشویید.
- در صورت بروز علائم غیرمعمول، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
رعایت نکات ایمنی باعث میشود از خطرات احتمالی روغن قالب در امان بمانید.
سوالات متداول
روغن قالب وافل یا عامل آزادکننده قالب وافل ( به انگلیسی waffle formwork release agent ) یک ماده آزاد کننده است که بر روی قالب وافل قبل از ریختن بتن اعمال میشود ، به این دست از محصولات واکس قالب وافل نیز اطلاق می شود.
- جداشدن آسان و سریع بتن از قالب پس از سخت شدن - جلوگیری از چسبیدن و ماندگاری بتن روی سطح قالب - داشتن سطح صاف و بدون نقص برای بتن سختشده - امکان استفاده مجدد از قالب برای دفعات بیشتر - افزایش طول عمر قالب و کاهش هزینههای تعمیر و تعویض
- قبل از استفاده از قالب وافل، لایه نازکی از واکس روی سطح قالب اعمال میشود. - با ایجاد یک لایه جداکننده ، از چسبیدن بتن به قالب جلوگیری میکند. - باعث جدا شدن راحتتر بتن از قالب پس از سخت شدن میشود. - مانع از به جا ماندن باقیمانده بتن روی قالب میشود.